FİLM FESTİVALİ JEOPARK İÇİN DİKKAT ÇEKTİ -YILMAZ PARLAR

FİLM FESTİVALİ JEOPARK İÇİN DİKKAT  ÇEKTİ

 

Çok sayıda kaya mezarı ve kabartmalarla kendisine has kayalar bulunan bölgenin turizm potansiyelinin ortaya çıkarılması için, Malatya ili Akçadağ ilçesi Levent bucağı sınırları içindeki bölgede kalan “Levent Vadisi Malatya Jeoparkı'nın merkezi olması hedefleniyor.

 

Malatya Valiliği’nin koordinasyonunda, Festival Concept International organizasyonu ile bu yıl üçüncüsü düzenlenen Malatya Uluslararası Film Festivalinde bölgenin tarihi kültür alanlarına ziyaretler tertiplendi. İlgili Kaymakam Belediye Başkanları ve Akademisyenler tarafından yerli yabancı konuklara bilgiler verildi. Levent Vadisi, Arapkir, Battalgazi, Harput-Pertek kaleleri, Nemrut dağı, Malatya Sultansuyu at harası gibi yerler gezildi. Atlara  binildi servet fiyatındaki yarış atları çok ilgi gördü. Malatya’ya ait ürünler tanıtıldı.

 

Üniversite akemisyenin verdiği bilgiler doğrultusunda, Levent Vadisi'nin, yerbilimsel, kültürel ve arkeolojik değerleriyle Doğu Anadolu Bölgesi'nde ilk kez böyle bir projenin uygulanacağı canlandırılması ve kent turizmine kazandırılması için başlatılan çalışmaların devam ettiği bildirildi. Levent Vadisi Jeopark Projesi kapsamında

Malatya›nın Akçadağ ilçesi sınırları içinde kalan Levent Vadisi ve civarında Üst Kretase–Pliyosen yaş aralığında çeşitli litostratigrafi birimleri yüzeylemektedir. Mağaralar buradaki killi kireçtaşlarındadır ve doğal süreçlerle oluşmuş, vadiyi kesen ana faya dik gelen fayların geliştirdiği çatlak sistemleri üzerinde oluşan bu karstik mağaraların tümü insanlar tarafından kullanılmış ve yeniden şekillendirilmiştir.”

Paleolitiğe kadar gidebileceği düşünülmektedir. Çalışmalarla 20 den fazla Jeosit ve Arkeojeosit saptanmış, yürüyüş rotaları haritalanmış, mağaraların iç alanları ve yükseklikleri ölçülmüş. Kilometrelerce uzunluktaki Levent Vadisi, Tohma Kanyonu’yla birleşmektedir.Geçmişte deniz olan, vadi girişindeki kayalıklardan panorama olağanüstü. mağaralar Malatya için önemli bir turistik değer.  Vadide birçok yerde gözlenen fosiller bölgenin 30 - 40 milyon yıl önce denizle kaplı olduğunun göstergesi. Vadinin içindeki köyleri çevreleyen kayalar üzerinde birçok kaya mezarı ve niş bulunuyor.  Levent Kanyonu, Türkiye’nin önemli turistik değerlerinde birine dönüşecek.

İlk ve orta çağlarda yer alan Tarihi bir yerleşim beldesi olan Arapgir,  Kaymakamları Ercan Turan ve Belediye Başkanları Haluk Cömeroğlu tarafından bilgilendirildi Verdikleri bilgiler ışığı altında. Çok medeniyetlere sahip Arapkir, Med ve Pers İmparatorluğunun bir parçası olarak 215 yıl kalan Arapkir ve yöresinde Roma Devrine ait hiçbir esere rastlanmamış.

Romanın  parçalanmasından sonra Bizans devrinde Arapgir´de iki han yaptırılmış. Selçuklu beylerinden, Emir Çubuk 1084’te civar bölgelerle birlikte Arapgir’i alarak Tük beylik ve devletlerin idaresini başlamış,. Şah Mirliva Ahmet Bey Arapgir’in 14yy.deki beyi olarak gözükmektedir. Ahmet Bey Sülalesi Arapgi’i Akkoyunlu ve gerekse Osmanlı dönemlerinde sancak beyi unvanlarıyla idare etmiştir. Çaldıran savaşı sonrası Yavuz Sultan Selim’in Mısır’a yapacağı sefer esnasında Arapgir’i de Osmanlı topraklarına 1515 de katmış.  Müslümanlara geçince şehre Müslüman nüfus yerleştirdiler ve Ulu Cami yaptılar. ihtiyaca elvermediğinden Yeni Cami yapılmış Hamamlar, hanlarla canlı ve işlek şehir haline getirilmiş.  

Taş ve kireş harcı ile yapılan kale surların harabeleri yıpratmaya dayanmış ayakda durmaktadır.  
 
88 köyden oluşan kaza, 32. 553 nüfusun 11. 000 Ermeni   35 cami ve mescit, 38 okul 4 medrese, 11 kilise, 4 hamam, 32 değirmen ve fabrika, dükkan mevcut.

Toprak ve tarım ürünleri arasında en önemli yeri sebze ve meyve özellikle  Siyah Köhnü, Aşıkbeyazı ve Kışlık Amasya üzüm çeşitleri olmak üzere toplam 13 üzüm çeşidinin üretimi tutmaktadır.

Bu üzüm çeşitleri içerisinde Siyah Köhnü üzüm çeşidi, asit-şeker oranı, tat, aroma ve rengi itibariyle ülkemiz genelinde hem sofralık ve hem de şaraplık olarak geniş pazar bulabilen, şarap fabrikalarının alım için rağbet ettiği  bir üzüm çeşididir. Üzüm, sofralık ve şaraplık olmasının yanında; pekmez, pestil, kuru üzüm ve oricik (ceviz sucuğu) olarak değerlendirilmektedir.  Ayrıca kışlık Amasya üzüm çeşidi kışlık taze üzüm olarak nisan, mayıs hatta haziran ayına kadar kilerlerde muhafaza edilmektedir.”

İlçede, toplam 827 hektar bağ alanı bulunmaktadır. Bunun 765 hektarında  serpene, 62 hektarında ise telli terbiye sistemiyle üretim yapılmaktadır. 2001 yılından itibaren devlet-vatandaş işbirliği ile modern yüksek telli terbiye sistemli bağların tesis edilmesine başlanmasıyla üzüm bağlarında kalite ve üretim artışı sağlanmıştır. Bu da  çiftçilerimiz tarafından yeni tesis edilecek bağlara örnek teşkil etmiştir. İlçemizde yıllık 6000 ton üzüm üretimi yapılmakta ve bunun yaklaşık 3500 tonunu Arapgir Köhnü Üzümü oluşturmaktadır.

Arapgir  Köhnü Üzümü bölgeye has bir üzüm çeşidi olup, başka yerde aynı özellikleri taşımamaktadır. Koleksiyon niteliğindedir. Sofralık ve şaraplık olarak kullanılmaktadır 2006 yılında  Siyah Köhnü Üzümü için  Türk Patent Enstitüsü Başkanlığı’na coğrafi işaret başvurusunda bulunulmuş olup;  2007  yılında “Arapgir Köhnü Üzümü” markasıyla  tescili yapılmıştır.

Battalgazi arkeolojik kazılarıda yerinde gören festival katılımcıları Pertek kalesini ve Nemrut Dağını ziyaret ederek hayranlıklarını gizleyemediler.  

Umarız film çalışmalarına gezilen yerler ev sahipliği yapar.  

yilmazparlar@yahoo.com